TIKAK

Gaurko ekarpen honetan urduritasun tikei buruz hitz egingo dizuet, hau da pertsonak dituzten tikak. Klase batean, tik bat duen haur batekin topatzen bazarete, arazo horri garrantzia kendu behar diogu. Honekin lortzen dugu denborarekin tik hori desagertzea. Horretarako ikaskideen barreak kontrolatu behar ditugu eta honi buruz hitzaldiren bat bota beharko genuke.

 Aipatutako hitzaldirako hemen topa dezakezue  informazio apur bat:

Haur gehienek ez dute espezializta baten beharrik tikak desagertarazteko, berez gertatzen delako desagerpen hori, kasu egiten  ez badiegu. .

Umeen %20-ari eragiten dioten tikak, baina egia da nesketan baino mutiletan 3 aldiz gehiago agertzen direla. Nahigabeko mugimentu hauek 6-10 urte bitarteko umeetan agertzen dira, orokorrean eragindako haurrak normalak dira, inteligenteak eta sentiberak, baina gehiago agertzen dira, lotzatiak diren haurrei. Tikak egunero aldi asko agertzen dira. Normalean nerabezaroan desagertzen dira, eta oso arraroa da heldutasunerarte eukitzea.

Baina tikak zer dira?

 Oharkabean egiten diren mugimenduak direla esan dezakegu, iraupen laburrekoak eta ez erritmikoak, zakarrak eta errepikakorrak. Tikak jasaten dituztenek mugimendu hori saihesteko kontzentratu eta kontrolatzen saiatu behar izaten dute, epe mugatu batez kontrolatzea lortzen duten arren. Hala ere, beste batzuetan ez da astirik izaten dominatzeko.

Jarraian tik motak azalduko dizkizuet:

- Mugimendu- tik sinpleak: Ohikoenak dira. Begiekin kliskak egitea edo begi-keinuak egitea, burua alde batera eta bestera astintzea, besoei eta hankei eragitea.

- Mugimendu-tik konplexuak: Norbere buruari kolpeak ematea, salto egitea, zapaltzea… Ez dira oso ohikoak.

- Tik foniko edo ahots- tik sinpleak: Eztarria garbitzea, marmar egitea, arnasotsa…

- Tik foniko edo ahots-tik konplexuak: Haurrak ekolalia (esaten dizkioten hitzak errepikatzea), alilalia (bere hitzak errepikatzea) edo koprolalia (hitz lizunak esatea) eta antzeko tikak dituenean.

Ondoren bi bideo aukeratu ditut non argi ikus ditzakegu zeintzuk diren arazoak edo tikak. Lehenengo bideoan neskaa bat ikusten dugu, lan gabe geratzen dela bere arazoaren erruz. Eta bigarren bideoan guztiz kontrakoa gertatzen dela ikus dezakegu.

Esan beharra daukat lehenengo bideoan, neskaren autoestimua jaitsi egin diotela postua eman ez diotelako. Beraz bere burua urduriago egongo da hurrengo entrebista batean eta tik hori gehiago errepikatuko du inkontzienteki. Bigarren bideoan ikus dezakegu neska lasaitu egiten dela, entrebistatzaileak bere tikari kasu egin ez diotelako. Guk konturatu gara konturatu egin direla baina horregatik neska ea konturatu diren ala ez bere buruari galdezka dabil. Hurrengo batean lasai joango da, zeren bere arazoa nabaritzen ez zaiola pentsarazten duelako.

Amaitzeko, konturatu behar gara umeetan gauza hauek kaktegarriagoak direla eta kontu handiz ibili behar garela hauek bere buruarekin konfiantza pixkanaka hartzeko. Beraz kasu egiten ez badiegu denborarekin inkontzienteki desagertuko dira hauek lasai egongo direlako.

Informazio gehiago eskura nahi baduze, eman link interesgarri hau usten dizuet non irakurritako zenbait informazioa bertan ikus dezakezue.

Informazio iturria: http://revista.consumer.es/web/es/20021201/salud/54448.php

Arreta

Hurrengo ekarpen honetan arretari buruz hitz egingo dut. Hezkuntzan, nerabeen arreta sortarazi behar dugulako; bai gauzak interesgarria egiten, bai klasea emateko dinamikan, etab. Beraz, haur batzuen formakuntza oztopatzen duen gauza bat da. Kasu honetan irakaslearen errua izan daiteke edo haur propioarena.

Burua eta zentsumenak gauza batera adi jartzeaz eta kontuz jokatzeaz esaten da arreta dela. Horregatik, jakin behar dugu arreta estu loturik dagoela hautematearekin. Pentsa daiteke zentzu bikoitzean biak elkarren osagarri direla:

Buruak egiten ari den gauza edo jardueraren baten gainean jarri behar duen kontzentrazio gisa

(batzuetan ahalegina eskatzen du beste estimulu batzuek kontzentrazio hori oztopa dezaten saihesteak).

Hautematea gertatzeko lehen urrats gisa, objektu jakin bat hauteman dezan prestatzen eta bideratzen baitu pertsona.

Laburki, arreta-motak bi kategoria handitan sailka daitezke: borondatezko arreta eta nahi gabeko arreta:

Borondatezko arreta objektu edo egoera baterantz nahita bideratzen dena da. Pertsonaren

interes eta motibazioen araberakoa da eta eragotziko ez duten kanpoko eragozpenik ez izatearen mende dago.

Nahi gabeko arreta objektu edo egoera baterantz borondaterik gabe bideratzen dena da. Hautemate-eremuaren antolaketagatik gainerakoen artean nabarmentzen den objektu edo egoera batek erakartzen du pertsonaren arreta.

Bukatzeko, esan beharra daukat oso  zaila dela ume guztien arreta mantentzea klase batean. Arreta guri interesatzen zaigun gauzetan oinarritzen delako. Klasean, lortu behar dugun gauza bat denez, honeko bideo hau hautatu dut. Argi ikusten da, protagonistak esaten ari zaiona ez zaiola axola horrexegatik ez du arreta jartzen.

Irakasle motak...

Irakaslea nolakoa den edo bere jarrera nolakoa den kontuan izanda arazoak ematen dira hezkuntza. Haurraren izaera zein den jakinda irakaslea haurrari edo haurraren beharrei egokitu behar da gauza batzuetarako.

Irakasle mota 3 daude: agresiboa, pasiboa eta asertiboa. 

Agresiboa / Menperatzailea

Irakasle mota honek, diziplina falta eraso pertsonal bat bezala hartzen du, horregatik, era agresibo batean erantzuten du. Honek lortu nahi duena, ordena eta kontrola dira eta horretarako erabiltzen duen metodologia, inposizioa da, hau da, gauzak berak esaten dituelako egin behar dira eta kitto. Ondorioz, ikasleen eta irakaslearen arteko harremana kaltetu egiten da.

Pasiboa /Permisiboa

Esfortsu gutxiago egiteagatik edo ezin duelako, irakasle mota honek ez du irakasleengan eta egoera gatazkatsuengan arretarik jartzen. Jarrera honek, kaosa, nekea, desordena...eta abar eragiten ditu gelan eta ikasleengan.

Asertiboa / Demokratikoa

 

Irakasle mota hau ikasleen beharretara adi dago eta haien parte hartzea eragiten du. Egoera gatazkatsuen aurrean neurriak ezartzen ditu eta bere helburua, umeek berauek gatazka konpontzea da. Horrez gain, pertsona guztienganako justizia, errespetua eta duintasuna garatu nahi du ikasleengan.



Bukatzeko, bide interesgarri hau aurkitu dut. Izaera ezberdinak aipatzen ditu eta argi usten ditu, hiru izaera hauek desberdinak direla. Bideo hau ikusita, ikasi dezakegu nork den agresiboa, pasiboa edo demokratikoa bereizten, hauen ezaugarriak ondo azaltzen dituelako.

Eskoletan Beldurraraztea Eta Tratu Txarrak Ematea (BULLYING)

Honako ekarpen honetan hezkuntza oztopatzen duen egoera bati buruz hitz egingo dut: BULLYING. 

Bullying ingeleratik etorritako hitza da eta "beldurtu" esan nahi du. Zoritxarrez hau modan dagoen hitza da gaur egun gizartean agresibitate ugari dagoelako. Gehienetan arrazoirik gabe pertsona edo talde batek beste pertsona bakar baten kontra hartzen duen joera da. Kasu gehienetan biktimak isiltasunean sufritzen dituzte erazoak eta hauek egoera txarrean aurkitzen direnez batzuetan, suizidiora heltzen dira.

Gai honi buruz gehiago jakiteko hemen usten dizuet linkak:

http://kidshealth.org/teen/en_espanol/mente/bullies_esp.html

http://www.stee-eilas.org/dok/arloak/lan_osasuna/aldizkar/lanos2/bull_e.pdf

Haurrei jarritako "etiketak".

Haurrei etiketak jartzeko ohitura gaur egun oso zabalduta dagoen kontu bat da. Horregatik gaurko ekarpen hau egiteko aukeratu dudan gaia da. "Las "etiketas" que ponemos a los niños" izenburua duen artikulua irakurri dut eta gai honi buruz orokorrean dudan iritzia hau da: 

       Gaur egun oso zabalduta dagoen ohitura txar bat dela lehen aipatu dudan moduan. Ez beti baina bai gehienetan era ezezkor batean erabiltzen ditugula eta ez garela egiten dugun kalte edo minaz ohartzen. Haurren aurrean errespetuaren aldean jarri behar ginatekela eta ez autoritatearen aldean.

Asko gustatu zaidan artikulua izan denez eta erreflexiorako baliogarria denez hemen usten dizuet linka:
http://www.solohijos.com/html/articulo.php?idart=21

ESKOLAKO IKASLEEN ASALDURAK

Ekarpen honetan eskolako ikasleen asaldurei buruz hitz egingo dizuet:


Hiperaktibitatea izateagatik atenzinoko defizitaren asaldura.

Arazo hau, gehien kontsultatzen den asaldura da. Gainera  mutiletan gehiago ikusten da neskeetan baino.
Esan beharra daukagu asaldura hau 4 urtetik baino lehenago agertzen dela baina bere lehenengo urratzak eskola hasten dutenean ikusiko ditugu.

Eskolaren porrota, portaera asalduragatik izaten da. Argi agertzen diren sintomak honako hauek dira:

- Eskuak, oinak eta beste gorputzeko atalen mugimendu ugariak ikusterakoan, hots, egonezina adierazten duenean.
- Eserita egoteko arazoak baditu; txanda itxaroteko adibidez.
- Ekintzetan atentzioa mantentzeko arazoak baditu.
- Edozer gauzagatik erraz arreta galtzen badu.
- Azkar erantzuten badu, besteen ekintzak eragozten baditu, esaten zaiona entzutten ez badu eta asko hitz egiten badu.
- Arazoak ditu eskatutako gauzak egiteko.
- Erraz aldatzen du egiten duen aktibitatea nahiz eta hau ez bukatu.
- Ekintzak egiteko objektuak erraz galtzen ditu.
- Arriskutsu diren ekintzak egiten ditu.
- Oso neurrigabea izaten dira.

Asaldura honen arrazoia normalean familia desegituratuetan gertatzen dira.  Arazo honetarako, medikuak soilik agindu dezake tratamenduren bat, laguntza moduan.
Baina gauzak ondo ateratzeko, psikologo bat behar da. Honek maisu-maistrekin eta gurasoekin egon behar da, hauei umearen gertakizunei aurre egiten jakiteko.

 Psicopedagogikoak diren asaldurak

Eskola bukatzean, ume batek hasien finkatutako robjetibo pedagogikoak argi izaten ez baditu eta gainera kurtsoz pasatzen badu, aurretik izandako ikasketa arazoak izango ditu.
kasu honetan bakarkako laguntza behar izango du arazo hau aurre egiteko.

Beste asaldura mota

Kasu batzuetan, umeak depresioan jauzi dezake ikaskuntzako arazoak baditu. kontuan izan behar dugu, nota honak ateratzen zuen ume batek bapatean triste edo izarea desberdinaz agertzen bada zerbait susmatu behar genezake.
Kasu hauetan, umeak psikologo baten laguntza beharko luke arazoa lehen bai lehen mozteko eta hau ez handitzeko.